Dosya formatlarını Derek Zoolander and Hansel McDonald‘dan daha iyi kavradığınızı biliyorum. Ancak, web için en iyi görüntü formatını seçmek her geçen yıl daha karmaşık hale geliyor.
Her dosya türü görüntü hakkındaki bilgileri farklı bir şekilde saklar. Bazı biçimlerde, görüntüyü kaç kez çoğaltırsanız çoğaltın kaliteyi korurken, diğer formatlarda kullanım kolaylığı için şeffaf bir arka plan üzerine kaydedebiliriz. Bir görüntü için seçtiğiniz dosya formatı genel kaliteyi, görüntü dosyasının boyutunu ve görüntüyü kullanabileceğiniz içeriği belirler.
Mevcut projeniz için hangi dosya biçiminin en iyi sonuç verdiğine karar vermeden önce, hangi görüntü biçimlerinin yüksek kaliteli kalıp aynı zamanda dosya boyutunun küçük olabileceğini öğrenin.
Belirli dosya biçimlerini incelemeden önce, en yaygın iki resim dosya türü olan vektör görüntüleri ve tarama görüntülerini ayırt edelim.
Vektör görüntüler, matematiksel formüller tarafından elde edilen yollar ve eğrilerden oluşur. Adobe Illustrator, Corel Draw ya da AutoCad gibi özel grafik tasarım yazılımları vektör yolları ve görüntüleri üretir.
Görüntü üretmek için matematiksel denklemler kullanmak dosya boyutlarını da küçük tutar. Vektör görüntüler sonsuz bir şekilde ölçeklendirilebilir. Yani sonsuz olarak büyütebilir ya da küçültebilirsiniz. Başta görüntünüz bir A4 büyüklüğünde üretilmişken onu bir futbol sahası büyüklüğünde büyütseniz bile, yine de net bir şekilde oluşturulur ve yazdırılır.
Vektör görüntülerinin ölçeklenebilirliğine bakılmaksızın, çevrimiçi (online) görüntülerin çoğu tarama (raster) görüntüleridir. Nedeni basit. Vektör dosyası formatlarının çoğu standart web uygulamalarıyla uyumlu değildir de ondan.
Raster görüntüler piksel haritaları içeren bitmapler içerir. Pikseller, dosyanın iki boyutlu görüntüler oluşturmak için birleştirilen adreslenebilir en küçük kare bileşenleridir. Portföyünüze yüklediğiniz şu günbatımı fotoğrafı, raster bir görüntüdür ya da web sitenizdeki profesyonel çekim de raster bir görüntüdür.
Bir dosyada ne kadar çok piksel varsa, o kadar düzgün ve daha kaliteli olur. O yüzden fotoğraf makinelerinde piksel oranı arttıkça fiyat da görüntü kalitesi de artmaktadır. Raster bir görüntüyü yakınlaştırırsanız pikselleri görürsünüz.
Raster görüntülerle karşılaştığınız savaş basittir: Dosya boyutunu web ortamına daha hızlı yükleyebilmek ve gösterebilmek için fazla büyütmeden görüntünün kalitesini nasıl en üst düzeye çıkarırsınız veya piksel sayısını nasıl artırırsınız?
Artık çoğu çevrimiçi kullanım için raster resimlere ihtiyacınız olacağını bildiğinize göre, muhtemelen şunları soruyorsunuz: “Hangi resim dosyası türü en iyisidir?” Bunun için “Doğru” bir cevap yok. Her dosya biçiminin benzersiz avantajları, sınırlamaları vardır ve en iyi kullanım senaryosunu projenize göre sizin belirlemeniz gerekir.
Joint Photographic Experts Group, JPEG dosyaları geliştirdiği için, dolayısıyla adını bu grubun baş harflerinden alır. Bilgisayarlarda dosya türü uzantılarının üç karakterlik sınırı olduğunda, bu dosyalara JPG dosyaları denirdi. Artık JPEG kısaltması daha yaygın.
Grubun kodlayıcıları bu dosya formatını boyutu küçük tutabilirken, fotoğrafları online paylaşabilmek için geliştirdi. Aslında JPG formatı fotoğraf dosyalarını en çok sıkıştıran ve bozan formattır.
PNG, Portable Network Graphics (Taşınabilir Ağ Grafikleri) için kullanılan bir kısaltmadır. Bu dosya türü logolar, grafikler ve çizimler için optimize edilmiştir. Bir fotoğrafı PNG olarak da kaydedebilirsiniz ve bazen bir JPEG’den daha yüksek kalitede olduğunu fark edersiniz. PNG’nin JPG’den en bilinen ayırt edici özelliği arka planı transparan olarak kaydedilebilmesidir.
GIF, Graphics Interchange Format (Grafik Değişim Biçimi) anlamına gelir ve belirli bir kullanım senaryosuna sahip bir görüntü biçimini temsil eder. WhatsApp’daki iş arkadaşlarınıza mesaj olarak bir TV şovundan veya filmden animasyonlu bir klip ya da aile grubunuza oynayan metinlerle GIF’ler göndermişsinizdir. Bir GIF dosyası video gibi canlandırılabilir ve hareket gerektiren küçük grafik görüntüler için en iyisidir. PNG’ler gibi arkaplanı şeffaf kaydedilebilirler.
SVG – Scalable Vector Graphics (Ölçeklenebilir Vektör Grafik) dosyaları – web tasarımında kullanabileceğiniz vektör dosyalarıdır. Bu vektör görüntüleri animasyon ve etkileşimi destekler. Benim en sevdiğim web dosya formatı SVG’dir çünkü hem göreli olarak az yer kaplarlar hem de hiç bir bozulmaya uğramazlar.
Şimdi beyninizi teknik bilgi ile doldurduğumuza göre, gerçek dünyadaki uygulamaları ele alalım.
Dilerim dosya türleri ile ilgili tüm sorularınız cevabını bulmuştur. Hala aklınıza takılan yerler varsa lütfen yorumlar kısmına sorularınızı yazmayı unutmayın. Elimden geldiğince hızlı cevaplamaya çalışacağım. Gelecek yazıda görüşmek dileği ile.
Bu yazı Shutterstock Blog yazınsından esinlenerek yaratmıştır.